تأثیر عوامل تغذیه‌ای بر سلامت و ریزش مو
چکیده:
اخیراً تحقیقات علمی نشان داده‌اند که انتخاب‌های روزانه غذایی، از جمله مصرف ویتامین‌ها، مواد معدنی و نوشیدنی‌ها، نقش مهمی در سلامت مو و ریزش آن ایفا می‌کنند. این مقاله با بررسی نظام‌مند مطالعات معتبر انجام شده، به ویژه تمرکز بر ویتامین D، آهن، نوشیدنی‌های قندی و الکل، به تحلیل ارتباطات بین عوامل تغذیه‌ای و سلامت فولیکول‌های مو می‌پردازد.
مقدمه :
ریزش مو یکی از مشکلات شایع به ویژه در مردان است که علاوه بر عوامل ژنتیکی و هورمونی، نقش تغذیه در شدت و پیشرفت آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است. فراهم کردن تعادل مناسب ویتامین‌ها و مواد معدنی، همچنین کنترل مصرف مواد مضر غذایی می‌تواند به عنوان راهبردی نوین در حفظ سلامت مو مطرح شود.
مواد و روش‌ها
در مطالعه‌ای مروری که در اوت ۲۰۲۵ در مجله Nutrition and Health منتشر شد، ۱۷ مقاله معتبر، شامل بیش از ۶۱,۳۳۲ شرکت‌کننده بررسی شد. این مطالعات تأثیرات مختلف مواد غذایی و مکمل‌ها بر سلامت مو و شدت ریزش مو (آلوپسی) را مورد ارزیابی قرار دادند.
نتایج
ارتباط معکوس و قوی بین غلظت ویتامین D و شدت ریزش مو یافت شد. سطوح سرمی پایین ویتامین D با افزایش شدت دو نوع آلوپسی آره‌آتا و آندروژنیک مرتبط بود.
مصرف بالای رتینول (ویتامین A) با شدت بیماری آلوپسی آره‌آتا ارتباط داشت که نشان‌دهنده اهمیت دوز مصرفی مواد مغذی است.
نوشیدنی‌های شیرین بیش از ۳۵۰۰ میلی‌لیتر در هفته، به ویژه در مردان، با افزایش ریزش مو ارتباط مستقیم داشتند. مصرف الکل نیز با ریزش مو و دپيگمنتاسیون زودرس موها همراه بود.
مکمل‌های حاوی عصاره چای سبز و برگ خرمالو در کاهش ریزش مو و افزایش ضخامت تارهای مو نتایج امیدوارکننده‌ای نشان دادند.
مصرف بیشتر محصولات سویا روند کاهشی در ریزش مو را نشان داد، هرچند این نتیجه از نظر آماری معنادار نبود.
مکمل‌های پروتئین دریایی، غشای پوسته تخم‌مرغ و عصاره برگ خرمالو تأثیر مثبتی بر تراکم و درخشندگی مو داشتند، ولی اغلب مطالعات این بخش با ریسک سوگیری بالا بودند.
مطالعه‌ای مقطعی در چین نشان داد مکمل آهن با بهبود رشد مو در زنان مبتلا به ریزش مو با الگوی زنانه مرتبط است.
رژیم غذایی با پروتئین کم در مردان منجر به نازک‌تر شدن و کاهش رنگدانه مو در مدت کوتاه شد.
بحث
این مرور نظام‌مند تأکید می‌کند که تامین سطوح کافی ویتامین D و آهن از جمله راهبردهای موثر پیشگیری از ریزش مو است. همچنین مصرف نوشیدنی‌های شیرین و الکل باید محدود شود تا سلامت فولیکول‌های مو حفظ گردد. مکمل‌های گیاهی و پروتئینی نقش حمایت‌کننده دارند اما نیازمند تحقیقات بیشتر برای اثبات اثربخشی هستند. وجود نتایج ناهمگون و برخی یافته‌های مبتنی بر تعداد محدود نمونه، نیاز به مطالعات پیشرفته‌تر را نشان می‌دهد.
نتیجه‌گیری
تغذیه صحیح و متعادل با تأمین ریزمغذی‌های کلیدی همچون ویتامین D، آهن و پروتئین می‌تواند به حفظ سلامت مو و کاهش ریزش آن کمک کند. کاهش مصرف نوشیدنی‌های قندی و الکلی نیز ضرورت دارد. یافته‌ها بر اهمیت نقش تغذیه اختصاصی بر سلامت فولیکول مو تأکید دارند و پژوهش‌های آینده باید به بررسی دقیق‌تر این ارتباطات و مکانیسم‌های اثر بپردازند.
منبع: Gomes, N., Silva, N., & Teixeira, B. (2025). Assessing the relationship between dietary factors and hair health: A systematic review. Nutrition and Health
